کنترل سریع خشم لحظه ای

 موضوع جلسه 712–چهارشنبه : 13/10/ 1396                         

الحَمْدُ للهِ ربِّ العَالَمِينَ، أَمَرَ عِبَادَهُ بِالتَّسَلُّحِ بِالعِلْمِ، والتَّخَلُّقِ بِخُلُقِ الحِلْمِ، والعَيْشِ فِي ظِلالِ الأَمْنِ والسِّلْمِ، وَأَشهَدُ أَنْ لاَ إِلهَ إلاَّ اللهُ وَحدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ ، " وَأَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ ،    اللَّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ وَبَارِكْ عَلَيهِ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينَ،وَمَنْ تَبِعَهُمْ وَأَحْسَنَ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ.

بسیاری از ما در زندگی شخصی خود خشم لحظه ای را تجربه کرده ایم مانند زمانی که به هنگام رانندگی، راننده مقابل به یک باره جلو خودرو ما می پیچد و ما برای نشان دادن خشم و عصبانیت خود دست خود را محکم روی بوق می گذاریم!

 خشم لحظه ای در خانه بسیاری از خانواده ها نیز حضور دارد و حتی یکی از اعضای اصلی آن شده است. وقتی فرزند خانواده ناخواسته بطری آب را وسط سفره می اندازد، وقتی کلید درب منزل را فراموش می کنیم و پشت در بسته می مانیم و …

همه جزو شرایطی است که در آن، گاه به یک باره خشمگین می شویم و سر دیگران فریاد می کشیم.

اما چطور می توان این خشم لحظه ای را مهار کرد؟

عصبانیت مان را توجیه نکنیم وقتی عصبی هستیم، فکرمان خیلی مبالغه آمیز و بیش از حد هیجانی    می شود.

جایگزین کردن این افکار با افکار منطقی را تمرین کنیم.

مثلاً: به جای این که به خودمان بگوییم «وای چقدر وحشتناک است، غیرقابل تحمل است، همه چیز خراب شده است و هیچکس به فکر نیست»، بگوییم «بسیار ناامید کننده است اما برای همه ممکن است این اتفاق پیش بیاید، عصبانی شدن من چیزی را درست نمی کند، باید به فکر راه حل بود.»

وقتی با خودمان یا یک فرد دیگری حرف می زنیم مراقب کاربرد لغاتی مثل «هرگز» یا «همیشه» باشیم به کار بردن جملاتی مثل «هرگز شرایط درست نمی شود» یا «من همیشه مورد ظلم واقع می شوم» باعث می‌شود احساس کنیم که عصبانیت ما توجیه شده و فکر کنیم که هیچ راهی برای حل مشکل مان وجود ندارد.

همچنین باعث فراری دادن یا تحقیر افرادی می شویم که احتمالاً تمایل دارند برای یافتن راه حل به ما کمک کنند.

به خودمان یادآوری کنیم که عصبانی شدن چیزی را درست نمی کند و به وسیله آن احساس بهتری پیدا نخواهیم کرد حتی ممکن است بدتر هم بشویم.

با همه نجنگیم طبیعی است که وقتی مورد انتقاد هستیم از خودمان دفاع کنیم ولی نجنگیم.

در عوض به علت گفته شدن آن کلمات گوش کنیم.

پیامی که فرد می خواهد بدهد ممکن است نادیده گرفته شود و مشخص نشود.

ممکن است لازم باشد خیلی صبر کنیم و به زمانی برای تنفس احتیاج داشته باشیم ولی اجازه ندهیم که عصبانیت باعث شود کنترل بحث را از دست بدهیم.

با خونسردی می توانیم از خراب شدن اوضاع جلوگیری کنیم.

امام احمد و ابوداود از ابوذر﴿رَضِيَ اللهُ عَنْهُ﴾،روايت کرده اند که حضرت رسول﴿صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّم﴾فرمود:   إِذَا غَضِبَ أَحَدُكُمْ وَهُوَ قَائِمٌ ، فَلْيَجْلِسْ ، فَإِنْ ذَهَبَ عَنْهُ الْغَضَبُ ، وَإِلاَّ فَلْيَضْطَجِعْ!.اگر يکي از شما خشم گرفت، در حالي که ايستاده بود ، بنشيند؛ اگر خشم او برطرف شد که هيچ ، و گرنه به پهلو بخوابد. ﴿ [حكم الالبانى] : صحيح، المشكاة (5114) ﴾

امام احمداز ابن عباسروايت کرده است که حضرت محمد﴿صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّم﴾  فرمود:

«إِذَا غَضِبَ أَحَدُكُمْ، فَلْيَسْكُتْ، قَالَهَا ثَلَاثًا»! هرگاه يکي از شما خشمگين شد پس خاموش شود، و اين جمله را سه بار تکرار فرمود.

 امام احمد و ابوداود از روايت «عروَةِ بنِ محمَّد السَعدي» آورده اند که مردي او را خشمگين كرد و او بلند شد وضو گرفت و گفت: پدرم به من گفت که پدرش روايت نمود که پيغمبر﴿صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّم﴾ فرمود: خشم از شيطان است و شيطان از آتش است و آتش با آب خاموش مي‌شود، پس هرگاه يکي از شما خشمگين شد وضو بگيرد.

مزیت این کار این است که وقفه ایجاد می شود تا ما آرام شویم و همچنین به طرف مقابل نیز فرصت می دهیم تا حرف یا اشتباه یا حرکت خود را جبران یا طرف سوم برای آرام کردن محیط کمک کند.

اگر شاهد ناعدالتی یا ظلمی بوده ایم و از وقوع آن خشمگین و عصبانی هستیم، اجازه ندهیم این احساس عصبانیت مدام در ما بزرگ و بزرگ تر شود و به احساس کینه تبدیل شود چرا که بیشتر از همه خودمان آسیب خواهیم دید.تمام موقعیت ها را به همان بی عدالتی تعمیم ندهیم و فکر نکنیم همه دنیا بسیج شده اند که حق ما را نابود کنند.

برخورد با بی عدالتی ها را به مراجع قانونی بسپاریم و خودمان سعی کنیم با بخشیدن آرامش پیدا کنیم، مسلماً با عصبانیت ما چیزی حل نخواهد شد.

بسیار غیرمنطقی است که انتظار داشته باشیم همه، در تمام شرایط طبق خواسته های ما عمل کنند.

نفس عمیق بکشیم اگر در یک موقعیت تنش زا قرار گرفته باشیم متوجه شده ایم که به طور سطحی نفس می کشیم، این نفس کشیدن های سطحی ناشی از استرس است که در آخر به عصبانیت ما هم منجر می شوند.

اگر یاد بگیریم نفس عمیق بکشیم (با دیافراگم نفس کشیدن) اضطراب عمومی را از خود دور         می کنیم، فشار خونمان پایین می آید و ضربان قلب مان منظم می شود.از آن محیط فاصله بگیریم، چشمان مان را ببندیم و نفس عمیق بکشیم، سعی کنیم صدای تنفس مان را در حال دَم و بازدَم بشنویم، ذهن خود را ببندیم، اجازه ندهیم هیچ صدای دیگری را غیر از تنفس مان بشنویم، نفس های آرام و عمیق بکشیم، ضربان قلب مان آرام تر می شود و عصبانیت فروکش می کند.

قبل از پاسخ دادن فکر کنیم افراد عصبی اغلب با شتاب نتیجه می گیرند و برخی از این نتیجه گیری ها می تواند کاملاً نادرست باشد، اگر ما در یک بحث پرهیجان حضور داریم، اولین کاری که باید انجام دهیم این است که سرعت پاسخ دادن خود را کم کنیم و به پاسخ هایی که می خواهیم بدهیم خوب فکر کنیم. هرچیزی که به فکرمان می رسد را به زبان نیاوریم بلکه صبر کنیم و در مورد آنچه که می خواهیم بگوییم خوب فکر کنیم.

در همان موقع به حرف های طرف مقابل هم به دقت گوش کنیم و قبل از پاسخ گفتن، به خودمان

فرصت فکر کردن بدهیم.

با آرزوي موفقيت براي همه مومنين

منتظر نظرات خوبتون هستیم

منبع:نیک صالحی - خلاصه نويسي و تغييرات در متن احمددانايي فر

[email protected] - osvehbook.com- osvehbook.blogfa.com

کانال دنياي دانايي و دانش در تلگرام @osvehbook کانال بخوان @bookosveh

حروفچــيني: ضياء الدين و سُمَيه   (بندر خمير: 10/19/ 1396 )

موضوعات مرتبط: کلاس درس