چگونه بر خشم خود مسلط شويم؟

 

موضوع جلسه 708–چهارشنبه : 9/15/ 1396                

الحَمْدُ للهِ ربِّ العَالَمِينَ، أَمَرَ عِبَادَهُ بِالتَّسَلُّحِ بِالعِلْمِ، والتَّخَلُّقِ بِخُلُقِ الحِلْمِ، والعَيْشِ فِي ظِلالِ الأَمْنِ والسِّلْمِ، وَأَشهَدُ أَنْ لاَ إِلهَ إلاَّ اللهُ وَحدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ ، " وَأَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ ،اللَّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ وَبَارِكْ عَلَيهِ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينَ،وَمَنْ تَبِعَهُمْ وَأَحْسَنَ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ.

قَالَ النَبِيِّ ﴿صَلَّى الله عَلَيهِ وَسَلَّم﴾:“لَيْسَ الشَّدِيدُ بِالصُّرَعَةِ إِنَّمَا الشَّدِيدُ الَّذِي يَمْلِكُ نَفسَهُ عِندَ الغَضَب”صحيح البخاري - الرقاق(6114) صحيح مسلم - الزكاة (1031)سنن الترمذي - الزهد (2391) سنن النسائي - آداب القضاة (5380) مسند أحمد - باقي مسند المكثرين (2/439)

رسول الله﴿صَلَّى الله عَلَيهِ وَسَلَّم﴾مي فرمايند: قوت و پهلواني به کشتي گيري نيست! بلکه پهلوان واقعي کسي است که در هنگام خشم بر خود مسلط باشد.

عصبانيت احساسي است که بدون شک تمام افراد در زندگي خود آن را تجربه خواهند کرد. يک احساس طبيعي که بيانگر سلامتي هر فرد است ولي اگر آن را تحت کنترل نگيريد، آنگاه عصبانيت است که شما را تحت کنترل مي گيرد و باعث نتايج ويرانگر و بعضاً غيرقابل جبران خواهد شد.

بسياري از دوستيها، روابط خانوادگي، کاري و … تحت تاثير عدم توانايي فرد در کنترل عصبانيت و بروز بي احترامي ناخواسته، به سمت ويراني کشيده مي شوند. هيچکس فردي را که در اکثر اوقات عصباني است را دوست ندارد و به عنوان همنشين خود انتخاب نخواهد کرد. اما راهکارهايي براي کنترل عصبانيت وجود دارد تا با استفاده از اين تکنيکها، بتوانيد از اين احساس به شيوه درست استفاده کنيد.

تا حالا شده سر موضوعي عصباني شويد و به قول معروف همه چيز را به هم بزنيد؟!

در آن حالت چه کار کرده ايد؟غير از اين است که در اکثر مواقع در چنين شرايطي عملي را انجام داده ايم که بعداً از کار خودمان پشيمان شده ايم؟!

 بر آن شديم تا ببينيم چگونه مي توانيم بر اين قوه ي غضب خود کنترلي داشته و آن را مهار کنيم؟

با ما همراه باشيد…

 ﴿1﴾ مصاحبت با افراد بردبار و خوش اخلاق

با افراد خوش اخلاق رفيق شويم. با کساني رفيق نشويم که آنها سريعاً به خشم مي آيند. با آدم ‌هاي حليم رفيق شويم. از صحنه‌ هايي که عصبانيت را تحريک مي ‌کند، دوري کنيم. گاهي آدم چنان صحنه ‌هايي مي ‌بيند که عصبانيتش تشديد مي ‌شود.

مطالعه حال افراد بزرگ … ببينيم بزرگان ما چه کردند؟

به پيامبري گفتند: «...إِنَّا لَنَرَاكَ فِي ضَلَالٍ...»﴿ اعراف/60﴾ تو در ضلالت و انحراف هستي.                   فرمود: «...لَيسَ بِي ضَلَالَةٌ...»﴿ اعراف/61﴾ من در ضلالت و گمراهي نيستم.

به يکي ديگر از پيامبران گفتند: «...إِنَّا لَنَرَاكَ فِي سَفَاهَةٍ...»﴿ اعراف/66﴾تو نادان هستي.                          فرمود: «...لَيسَ بِي سَفَاهَةٌ...»﴿ اعراف/67﴾ نه! من نادان نيستم.

رفاقت با آدم‌ هاي حليم و بردبار به آدم حلم و صبوري مي‌ دهد.

﴿2﴾وقفه ايجاد نموده و سپس موقعيت خود را تغيير دهيد

شمردن تا 10 تنها براي کودکان و بچه ها نيست! هنگامي که در شرايطي قرار مي گيريد که از چيزي عصباني مي شويد با شمردن آهسته از يک تا ده وقفه زماني ايجاد کنيد. اينکار باعث مي شود تا احساس خشم اوليه تاحدودي فروکش کند. بعد از اين وقفه اگر لازم بود از جايي که عصباني شدي، بلند شو و جاي ديگري برو. جايت را عوض کن. از آب سرد استفاده کن. تا بر اعصاب خود مسلط شويد.توجه کنيم که اگر اين عصبانيت را فروکش کنيم، خدا چه پاداشي به ما مي‌ دهد: «لا تَغضَب وَلَكَ الجَنة»﴿ صحيح الجامع / 7374﴾ خشمگين مشو، تا در عوض بهشت را پاداش بگيري!.

﴿3﴾توجه به آثار عفو و بخشش ديگران.

توجه داشته باشيم که احتياج ما به عفو در قيامت از احتياج انسان به عفو ما بيشتر است.

اگر امروز کسي مرا عصباني کرده است، من او را ببخشم. حالا اين شخص چقدر به بخشش من نياز دارد؟ مگر من در قيامت نيازم به بخشش خدا بيش از نياز ايشان به بخشش من است. اين شخص مرا عصباني کرده، و من از دستش عصباني هستم و مي توانم فرياد بزنم ولي اگر اين عصبانيت را فروکش کنم، خداوند در روز قيامت غضبش را از من بر خواهد داشت ان شاء لله…

... وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ ﴿134آل عمران﴾                                    و خشم خود را فرو مى‏برند و از مردم در مى‏گذرند و خداوند نكوكاران را دوست دارد.

البته نبايد فراموش شود که غضب مثبت هم داريم

يادمان باشد که همه ي غضب ها هم بد نيستند و غضب مثبت هم داريم.

معناي بحث ما اين نيست که هرکس غضب کرد بد است. بعضي جاها بايد غضب کنيم.

وقتي حضرت موسي﴿عَلَيه السَّلام﴾از کوه طور آمد و ديد مردم شروع به مجسمه پرستي کرده اند، عصباني شد و«…وَأَخَذَ بِرَأْسِ أَخِيهِ يَجُرُّهُ …»﴿150اعراف﴾ موهاي سر برادرش را گرفت و کشيد و گفت: چرا گذاشتي اينها بت پرست شوند؟ گفت: هرچه گفتم، گوش ندادند. (غضب مثبت!) گفت:

اين گوساله طلايي را آتش مي ‌زنم و خاکسترش را بر باد مي‌ دهم و بر دريا مي ‌ريزم. (غضب مثبت)

اگر کسي منکَري انجام مي‌ دهد، مي‌ تواني با زبان جلويش را بگير، نمي ‌تواني با عمل و قدرت جلوش را بگير. اگر نه عملي داري و نه رويت مي ‌شود زباني حرف بزني، حد اقل قيافه‌ ات را در هم بکش و به او لبخند نزن.

حضرت ابراهيم ﴿عَلَيه السَّلام﴾گفت: « … وَتَاللَّهِ لَأَكِيدَنَّ أَصْنَامَكُم …»﴿ انبياء/57﴾  به خدا قسم بت ‌هاي شما را ريز ريز مي‌ کنم. به خدا قسم براي بت ‌هاي شما نقشه مي‌کشم. (غضب مثبت!)

قرآن کريم در وصف صحابه پيامبر﴿صَلَّى الله عَلَيهِ وَسَلَّم﴾ مي‌ فرمايد:«…أَشِدَّاء عَلَى الْكُفَّارِ…»﴿ فتح/29﴾ آنها بر کفار سختگير اند. (غضب مثبت است). قرآن مي‌گويد: «… وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ …»﴿ توبه/73﴾ برآنها سخت بگير!.

خود خدا مي‌گويد: «تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ»﴿ مسد/1﴾ بريده باد دست ابولهب! اين غضب است. «…قَاتَلَهُمُ اللَّـهُ…» ﴿ توبه/30﴾ خدا آنان را بكشد.

﴿4﴾ کمي ورزش کنيد

در برخي شرايط که نميتوانيد عصبانيت خود را کنترل کنيد و اصطلاحاً جوش آورده ايد ميتوانيد کمي ورزش کنيد. چند حرکت ساده ورزشي باعث فعال شدن زنجيره فرآيندهاي شيميايي در بدن شما خواهد شد و همين امر به شما کمک مي کند تا از شرايط تنش زا دور شويد و کنترل اعصاب خود را در دست بگيريد. ورزش کردن ميتواند حتي يک پياده روي و قدم زدن ساده باشد، ولي نتيجه آن بسيار براي شما مفيد خواهد بود.

﴿5﴾ در پي راه چاره باشيد

به جاي اينکه بر روي عاملي که شما را عصباني کرده است تمرکز کنيد، بر روي راه حل آن انديشه کنيد. آيا فرزند شما اتاق خود را تميز نگاه نمي دارد و اين مساله شما را عصباني مي کند؟ خيلي راحت در اتاق را ببنديد و سر فرصت و با آرامش با او صحبت کنيد. آيا شريک زندگي شما شب براي شام دير مي کند؟ مي توانيد ساعت شام خوردن را تغيير دهيد و يا اينکه چند شب در هفته را تنها غذا بخوريد. به خاطر داشته باشيد که عصبانيت اگر چيزي را بدتر نکند، بهتر نخواهد کرد، پس سعي کنيد منطقي باشيد.

از خدا بخواهيم تا به ما توفيق بدهد قوّه ي خود را در مسير درست آن استفاده نماييم. ان شاء لله…

با آرزوي موفقيت براي همه مومنين

 منبع: اينترنت

خلاصه نويسي و تغييرات در متن احمددانايي فر

[email protected] - osvehbook.com- osvehbook.blogfa.com

کانال دنياي دانايي و دانش در تلگرام @osvehbook کانال بخوان @bookosveh

حروفچــيني: ضياء الدين و سُمَيه   (بندر خمير: 1396/9/14)

موضوعات مرتبط: کلاس درس